خیلی از مردم آخرین ماه کامل و درخشان سال ۲۰۱۸ را در آسمان شهرشان دیدند و کنار آن عبور کردند. اما بعضی از افراد شانس دیدن رویدادی بسیار نادر‌ به‌نام «ماه‌کمان» را داشتند که یک رنگین‌کمان شبانه است و توسط نور ماه ایجاد می‌شود. تصویری از این پدیده توسط «اندرو هاویسون» در شهر آلستون در کامبریا کشور انگلیس ثبت شد. او در حالی که سگ خود را حدود ساعت ۱۰ شب به پیاده‌روی برده بود، متوجه ماه‌کمان شد. او تصمیم گرفت تا آن رنگین‌کمان عجیب و غریب را با دوربینی ثبت کند.

آقای هاویسون به خبرگزاری بی‌‌بی‌سی، می‌گوید: «در ابتدا سعی کردم تصویری با گوشی هوشمند خود بگیرم، اما موفق نشدم، بنابراین دوربین دیجیتالم را برداشتم و آن‌را در حالت عکاسی در شب قرار دادم و با عجله از رنگین‌کمان عکس گرفتم.» دلایل متعددی وجود دارد که چرا ماه‌کمان نادرتر از رنگین‌کمان در روز است؟

اول و مهمتر از همه، باید قطرات آب در هوا مقابل ماه قرار داشته باشند؛ همچنین آسمان باید کاملاً تاریک باشد، بنابراین نمی‌توان پس از غروب خورشید یا قبل از طلوع خورشید این پدیده را دید. ارتفاع ماه باید در آسمان کم باشد، یعنی کمتر از ۴۲ درجه نسبت به افق و مهم‌تر از همه، ماه باید در درخشان‌ترین فاز خود یا نزدیک به آن باشد. نوری که ماه از سطح خود منعکس می‌کند، نسبت به نوری که از خورشید مستقیماً به زمین می‌رسد، بسیار ناچیز است. ماه‌کمان نه تنها به ندرت، بلکه کم‌رنگ‌تر از رنگین‌کمان معمولی است. آنها اغلب به رنگ سفید ظاهر می‌شوند، زیرا نور بازتاب‌شده از خورشید می‌تواند بسیار ضعیف باشد و رنگ آنها نیز در گیرنده‌های رنگی چشم ما، ثبت نمی‌شود.

نوردهی طولانی‌مدت عکس‌ها، مانند آنچه که توسط هاویسون گرفته شده است، یک راه مطمئن برای آشکارسازی رنگ‌های ضعیف است. در مورد این تصویر نیز این واقعیت وجود دارد که ماه کامل به‌طور شگفت‌انگیزی درخشان و کمی به زمین نزدیک‌تر است. نکته‌ی قابل توجه درباره‌ی این پدیده‌ی نادر این است که اسناد باستانی ماه‌کمان نیز وجود دارد و نشان می‌دهد که این پدیده از قدیم مورد توجه انسان‌ها قرا می‌گرفته است. ولی نباید هاله‌ی ماه که یک پدیده نوری دیگر در اطراف ماه است را با این نوع رنگین‌کمان اشتباه گرفت؛ چرا که هاله‌ی ماه هم ممکن است در شرایطی به‌صورت رنگین‌ دیده شود.

نوشته: آلفردو کارپینتی