فعل در دستگاه چند جزئی(بخش اول)

منظور از جز همان اجزای اصلی جمله است که جمله به آن نیازمند است و درنبود آن از حیث معنی ناقص است.

هرگاه پس از شنیدن فعل یا مصدری بلافاصله حرف اضافه خاصی به ذهن برسد، به شرط آنکه اولا بیش از یکی نباشد، ثانیا حرف اضافه ی دیگری جایگزین آن نشود حرف اضافه اختصاصی می گویند و به هر حرف اضافه دیگری که در جمله بیاید حرف اضافه غیراختصاصی می گویند .

کلمه ای که بلافاصله بعد از حرف اضافه ی اختصاصی می آید متمم اجباری(فعل) نامیده می شود و کلمه ای که بعد از حرف اضافه ی غیراختصاصی می آید متمم اختیاری گویند.

هرگاه متمم اختیاری معنا و مفهوم قید را برساند به این متمم

اختیاری، متمم قیدی نیز گویند.

فعل در دستگاه چند جزیی(بخش دوم)

هرگاه در جمله ای یکی از فعل های ربطی(است/بود/شد/گشت/گردید) ویا هم خانواده های آن در معنی اصلی خود بیاید فعل ربطی است و جمله اسمیه می باشد و در ساختمان این جملات مسند وجود دارد.

برای تشخیص مسند کافیست بین نهاد و فعل(چه جوری؟/چه طوری؟) بیاوریم پاسخی که با آن می دهیم مسند جمله ی ماست.

در دستور زبان معیار برخلاف دستور تاریخی ،حرف(را) همیشه نشانه ی مفعول است.

هرگاه دو یا چند (را) با واو عطف در جمله ای بیاید همه ی آنها یک مفعول محسوب می شوند و جمله ی چند مفعولی نیست.