آیا دود شمع برای شما مضر است؟

چه کسی دوست ندارد در برابر سوسوی شعله یک شمع زیبا بنشید. روشن کردن یک شمع آسان‌ترین راه برای تغییر روحیه، ایجاد یک فضای آرام‌بخش، و یا گرم و دنج کردن بخشی از خانه است. اما اگر تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که «آیا روشن کردن شمع برایم خطرناک است؟» شما تنها نیستید. ظاهراً دود برخاسته از سوختن یک شمع، به همان اندازه‌ی دود سیگار و بخار سوخت‌های موتور اتومبیل‌ها، می‌تواند سمی باشد.

احتمالاً یک شمع دارای پارافین که گاه‌گاهی روشن می‌شود، اثری بر روی سلامت شما نخواهد داشت، اما برای مثال: روشن کردن روزانه مقادیر زیادی از شمع‌ها در طی سال‌ها و یا روشن کردن آن‌ها در یک حمام بدون سیستم تهویه هوا، می‌تواند سبب بروز مشکلاتی شود

احتمالاً اگر تا به حال به مضرات سوختن یک شمع فکر می‌کردید، فقط احتمال خطر آتش‌سوزی ناشی از آن به ذهنتان خطور می‌کرد و هرگز درباره خطر استنشاق دود آن فکری نکرده‌اید. همان‌طور که معلوم است، هردوی این‌ها، خطرات بالقوه و دارای اهمیت هستند. طبق خبر روزنامه گاردین، یکی از مشکلات جدی کشور دانمارک (که به عنوان شادترین کشور جهان و سرچشمه هوگه، یک مشخصه از فرهنگ دانمارکی و واژه‌ای مربوط به حالت روحی و آرامش درونی همراه با احساس سلامتی و رضایت است و شامل هر چیز خوب، راحت و امن می‌باشد)، آتش‌سوزی خانه‌ها است. اما بزرگ‌ترین نگرانی بهداشتی در آنجا مربوط به استنشاق دود ناشی از سوزاندن شمع می‌باشد.

اثرات دود شمع بر سلامتی

مطالعه‌ای که توسط دانشمندان دانشگاه کپنهاگ بر روی موش‌ها انجام شده، نشان داد که قرار گرفتن در معرض ذرات حاصل از سوختن شمع‌ها، باعث آسیب بیشتری نسبت به همان دوز از دود سوخت‌های دیزلی خارج شونده از خودروها می‌شود. اثرات مضر دود شمع شامل التهاب ریه و سمیت، آرترواسکلروز و اثرات پیری بر روی کروموزوم‌های موجود در سلول‌های ریه و طحال است.

در نهایت، همه این‌ها منجر به افزایش آلودگی هوا (به ویژه آلودگی هوا داخل ساختمان) می‌شود. تحقیقات نشان داده است که، در مکان‌هایی که استفاده از شمع زیاد است مانند خانه‌ها در دانمارک که هر کدام از مردم این کشور هر سال حدود ۳٫۵ کیلوگرم شمع را می‌سوزانند، حدود ۶۰ درصد از ذرات موجود در هوا، از شمع‌های سوخته شده ناشی می‌شود.

ما آماری از میزان مصرف شمع در کشورمان نداریم، اما این موضوع تغییری در میزان خطر بالقوه دود ناشی از سوزاندن شمع برای سلامتی، ایجاد نمی‌کند. این نگرانی لزوماً جدید نیست و مطالعاتی در سال ۲۰۰۹ نیز نشان داد که شمع‌های مبتنی بر پارافین، سرطان‌زا بوده و همچنین دارای مواد شیمیایی است که می‌تواند احتمال ابتلا به آسم را افزایش دهد.

نتایج نشان می‌دهند که شمع‌های تولید شده بر اساس پارافین، عمدتاً به دلیل اینکه در دمایی که به اندازه کافی زیاد نیست، نمی‌سوزند تا مولکول‌هایی که خودشان تولید کرده‌اند را بشکنند، چندین مواد شیمیایی تولید می‌کنند.

احتمالاً یک شمع دارای پارافین که گاه‌گاهی روشن می‌شود، اثری بر روی سلامت شما نخواهد داشت، اما برای مثال روشن کردن روزانه مقادیر زیادی از شمع‌ها در طی سال‌ها و یا روشن کردن آن‌ها در یک حمام بدون سیستم تهویه هوا، می‌تواند سبب بروز مشکلاتی شود.

شمع‌های معطر، نسبت به شمع‌های غیرمعطر، دود بیشتری تولید می‌کنند. ذرات ناشی از سوختن این نوع شمع‌ها، عمیقاً به ریه‌ها نفوذ پیدا می‌کنند و برای سیستم تنفسی خطرناک هستند. فتیله نیز مهم است. هرچه یک شمع بلندتر باشد، بیشتر سوخته و دود بیشتری تولید می‌کند، که حتی می‌تواند آلودگی هوا را بیشتر کند. پس بله، «دود شمع، برای شما و ریه‌هایتان مضر است.»

جایگزین‌های بهتر از شمع

حق دارید اگر نمی‌توانید خانه‌تان را بدون وجود شمع، که آرامش‌بخش است، تصور کنید. همانند بسیاری از چیزها، نظارت و عدم افراط، یک نکته کلیدی است. همان‌طور که گفته شد، بعید است روشن کردن گاه به گاه شمع‌های معطر مشکلاتی برایتان ایجاد کند، چرا که قرار گرفتن در معرض دود حاصل از سوختن شمع به طور مکرر، و یا روشن کردن آن‌ها در محیطی بدون سیستم تهویه هوا، می‌تواند خطرناک باشد.

همیشه سعی کنید شمع‌ها را در محیطی مناسب روشن کرده و از انواع ساخته شده از موم زنبورعسل و یا سویا استفاده نمایید، زیرا این نوع شمع‌ها آلودگی کمتری نسبت به نوع دارای پارافین ایجاد می‌کنند.

گزینه دیگر برای آوردن رایحه خوش و آرام‌بخش به محیط خانه، آروماتراپی (رایحه درمانی) و استفاده از روغن‌های ضروری است، که علاوه بر سالم بودن، مزایای خاص خودشان را برای سلامتی‌تان دارند.

گزینه دیگر دنبال کردن راه‌های جایگزین برای کاهش استرس و رسیدن به آرامش مانند نوشیدن چای، گوش دادن به موسیقی، تمرین تنفس و غیره است.