چند سالی می‌شود در کشورمان اقدامات درمانی جهت بهبود برخی بیماری‌ها به روش طب سنتی متداول شده است. متاسفانه در این میان برخی افراد با کمترین دانش و بیشترین باورهای منسوخ و خلاف واقع با راه اندازی گروه‌های طب سنتی در شبکه‌های مجازی اقدام به درمان کاربران و تجویز و عرضه داروهای گیاهی از عطاری‌های خود می‌کنند که معلوم نیست این داروها چه کیفیتی دارند و برای سلامت مصرف کننده مفیدند یا مضر.

پرفشاری خون از جمله بیماری‌های شایعی است که کاربران ساده‌لوح را به این گروه‌های غیرعلمی و ناموثق می‌کشاند. اهمیت موضوع ما را بر آن داشت تا جهت افزایش آگاهی افراد در خصوص این بیماری و اقدامات درمانی سنتی با دکتر حامد هوشنگ مالمیری، پزشک و دستیار تخصصی طب ایرانی، گفت‌وگویی انجام دهیم.
در طب سنتی به صورت مشخص تعریف دقیقی از فشار خون نداریم. البته امتلا نوعی بیماری ناشی از پری بدن از خون است که می‌توان آن را با پرفشاری خون در طب نوین تطبیق داد. پزشک با گرفتن شرح حال و نبض و بر اساس یکسری علائم و بروز برخی نشانه‌ها متوجه پرفشاری خون می‌شود.
از علائم اولیه و عمومی بروز فشارخون بالا، می‌توان به سردرد، سنگینی سر، گیجی، سوزش سر، خونریزی بینی و ضعف و بی حالی اشاره کرد. این بیماری در مراحل اولیه می‌تواند بدون علامت باشد.

خطرات بی‌توجهی به پرفشاری خون
بسته به مدت زمان ابتلای فرد به پرفشاری خون و این‌که فشار خون بالا روی کدام‌یک از ارگان‌های انتهایی بدن تاثیر سوء گذاشته باشد، علائم ثانویه بروز می‌کند. احتمال خونریزی عروق انتهایی چشم و اختلال بینایی یا تاثیرات سوء روی عروق گلومرولی کلیوی و تظاهرات اختلالاتی نظیر پروتئین در ادرار، افزایش اوره وکراتین خون و در برخی از موارد حجیم شدن عضله قلب و سکته‌ها مشاهده می‌شود.

کدام مزاج مستعد ابتلاست؟
برخی افراد که در طب سنتی تخصص آکادمیک ندارند فقط مزاج گرم و تر را به عنوان افراد مستعد ابتلا به پرفشاری خون در نظر می‌گیرند. اما از نظر متخصصان طب سنتی، نقش وراثت در بروز این بیماری پر رنگ و در صورت اصلاح نشدن سبک زندگی، همه مزاج‌ها مستعد ابتلا به پرفشاری خون هستند. در طب سنتی فشار خون ۱۲ روی هشت نرمال و فشار بالای ۱۴ روی ۹ به عنوان پرفشاری خون در نظر گرفته می‌شود.

پرفشاری خون، ناشی از ضعف قلب
از دیدگاه طب سنتی ضعف قلب از مهم‌ترین عوامل بروز پرفشاری خون است. منظور از این ضعف، لزوما وجود نوار قلب غیرنرمال و… نیست. واقعیت این‌که وقتی قلب توان ایده آل برای انقباض نداشته باشد عروق بدن برای خون‌رسانی به بافت‌ها و مویرگ‌های انتهایی اقدام به تنگ شدن و افزایش جریان خون در رگ‌ها و بروز پرفشاری خون می‌شود. در واقع پرفشاری خون واکنش جبرانی به ضعف قلب بوده و بهترین درمان برای کاهش آن تقویت قلب است.

چگونگی تقویت قلب
با اصلاح خوردن وآشامیدن، زمان مناسب خواب و بیداری، فعالیت‌های ورزشی سبک، دوری از فکر و خیال، دفع مناسب سموم بدن و زیستن در آب و هوای سالم می‌توان عضلات قلب را تقویت کرد.
به عنوان مثال خوابیدن در ساعت ۹ شب برای کارکرد بهتر قلب و تنظیم فشار خون توصیه شده است. همچنین انجام ورزش‌های سبک که منجر به تعریق، به نفس افتادن و ضعف عمومی بدن نشود یا استفاده از روغن‌های فرابکر خوراکی جهت تولید انرژی مطلوب برای تقویت عضله قلب از جمله راهکارهای موثر محسوب می‌شود.

اصلاح یک شایعه تغذیه ای
از گذشته عقیده بر این بوده که به محض افزایش فشار خون اقدام به خوردن ترشیجات کنید. دکتر مالمیری می‌گوید برخلاف باور عامه مردم مصرف سردیجات ترش همچون سرکه سیب، آبغوره، آبلیمو، دوغ، ترشی، آب زرشک، آب انار و همچنین آب زیاد سبب کاهش فشار خون نمی‌شود. البته استفاده موقتی این خوراکی‌ها گرچه سبب کاهش موقتی فشار خون می‌شود، اما در طولانی مدت به دلیل ایجاد ضعف قلب باعث ابتلای فرد به پرفشاری خون می‌شود.

طب سنتی درمانگر است؟
پرسشی که بیشتر خانواده‌ها جویای دانستن آن هستند این‌که با مصرف داروهای گیاهی می‌توان به تنظیم فشار خون و درمان قطعی پرفشاری کمک کرد. این پزشک می‌گوید داروهای گیاهی فقط تا زمانی که مصرف شوند، کنترل کننده فشار خون هستند و
به محض قطع دارو مجدد بیماری عود می‌کند و تنها اقدام اصولی، اصلاح سبک زندگی آن هم به طور دائم و مستمر و نه موقت است که با کمک به تنظیم فشار خون نیاز به مصرف داروهای گیاهی و شیمیایی کاهش می‌یابد.

قطع داروی شیمیایی هرگز
افرادی که قصد کنترل پرفشاری خون را از طریق درمان‌های سنتی و داروهای گیاهی دارند هرگز نباید اقدام به قطع مصرف داروهای شیمیایی کنند. این بیماران با مراجعه به متخصصان طب سنتی و رعایت تدابیر تجویز شده به تدریج و زیر نظر پزشک متخصص طب نوین با توجه به تقلیل علائم بیماری می‌توانند میزان مصرف داروهای شیمیایی را کاهش دهند.
به توصیه دکتر مالمیری، افراد برای درمان بیمارهای خود و دریافت داروهای گیاهی نباید به گروه‌های راه‌اندازی شده در شبکه‌های مجازی و عطاری‌های غیرمجاز مراجعه و اعتماد کنند. بسیاری از اطلاعات ارائه‌شده در فضای مجازی در رابطه با طب ایرانی بدون اتکا به منابع معتبر و سرشار از افراط‌گری و بزرگنمایی و سودجویی‌هایی است که قطعا به سلامت افراد آسیب می‌زند.