پس از ثابت ماندن نشر کربن دی‌اکسید در سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶، امسال با افزایش آن روبرو شدیم. دلیل آن چیست؟

پروژه‌ی جهانی کربن به‌منظور کمک به جامعه‌ی علمی شکل گرفت تا پایه‌ی علمی مشترکی را ایجاد کرده و با اقدام و مذاکرات سیاسی، سرعت روزافزون انتشار گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر را کاهش دهد. پروژه‌ی جهانی کربن، از سال ۲۰۰۵ گزارشی سالانه در مورد منابع چرخه‌ی کربن در سطح جهان منتشر می‌کند که بودجه‌ی جهانی کربن نامیده می‌شود.

آتول جین، دانشمند علوم جوی در ایلینویز یکی از دانشمندانی است که در به‌اشتراک‌گذاری دیتا در بودجه‌ی جهانی کربن ۲۰۱۷ مشارکت کرد. گفتگوی زیر مصاحبه‌ی او با لوییس یوکسولیان، سردبیر خبرنامه علوم فیزیکی است. او از یافته‌های امسال خود می‌گوید.

هدف اولیه‌ی ارزیابی بودجه‌ی کربن چیست؟

تخمین بودجه‌ی کربن برای درک بهتر چرخه‌ی کربن، پشتیبانی از روند سیاست اقلیمی و نشان دادن آینده‌ی تغییرات اقلیمی لازم است. این فرایند به تعیین ارزیابی‌های دقیق سالانه از نشر کربن دی‌اکسید تولیدی انسان و توزیع آن میان جو، اقیانوس و بیوسفر زمینی کمک می‌کند.

وجه تمایز یافته‌های امسال شما چیست؟

نشر جهانی کربن دی‌اکسید ناشی از سوختن سوخت‌های فسیلی پس از سه سال ثابت بودن در سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶، بار دیگر رو به افزایش است. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که نشر کربن دی‌اکسید جهانی ناشی از فعالیت‌های انسانی در سال  ۲۰۱۷ به ۴۱ میلیارد تن خواهد رسید و سوختن سوخت‌های فسیلی دو درصد افزایش خواهد یافت.

مهم‌ترین دلیل کاهش رشد جهانی نشر کربن دی‌اکسید، چین بود. چین اصلی‌ترین منبع انتشار کربن دی‌اکسید است. کاهش غیر منتظره نشر کربن دی‌اکسید در این کشور، به کاهش رشد آن در سطح جهان منجر شد. اما یافته‌ها نشان می‌دهند که در سال ۲۰۱۷، نشر گاز کربن دی‌اکسید کشور چین ۳.۵ درصد رشد خواهد داشت. انتظار می‌رود که نشر کربن دی‌اکسید هر سال ۰/۴ درصد در ایالات متحده آمریکا کاهش یابد. ایالات متحده دومین کشور است که نشر کربن دی‌اکسید بسیار زیادی دارد. کاهش ۰/۴ درصدی از مقادیری که در دهه‌ی گذشته شاهد آن بودیم، خیلی کمتر است. باید به این نکته اشاره کرد که سال ۲۰۱۷، نخستین سال در طی پنج سال گذشته خواهد بود که مصرف زغال‌سنگ ایالات متحده، ۰/۵ درصد رشد خواهد داشت. از سوی دیگر انتظار می‌رود که نشر گاز کربن دی‌اکسید در هند تنها دو درصد افزایش پیدا کند. این مقدار از ۶ درصد افزایش سالانه در دهه‌ی گذشته، کمتر است.

نتایج پژوهش ما نشان می‌دهد که کاهش واقعی نشر جهانی کربن دی‌اکسید مخصوصا با توجه به برنامه‌های رشد اقتصادی در سال ۲۰۱۸ به زودی به دست نخواهد آمد. از سوی دیگر با توجه تعهد کشورها به کاهش نشر کربن دی‌اکسید می‌توان انتظار داشت که مقدار آن به بیشینه‌ای که در سال‌های دهه‌ی نخست قرن بیست و یکم تجربه کردیم، باز نگردند. اگر کشورها به تعهد خود  وفادار بمانند، کاهش نشر کربن دی‌اکسید را شاهد خواهیم بود؛ در غیر این صورت هدف تعهدنامه‌ی پاریس مبنی بر پایدارسازی گرمایش جهانی در حد افزایش تنها دو درجه‌ی سانتی‌گراد بیهوده خواهد بود.

چرا باید هر سال بودجه‌ی سالانه‌ی کربن را دوباره ارزیابی کنید و نه هر پنج سال؟

انجام سالانه‌ی این فرایند به جای هر پنج سال، دقت بودجه کربن تخمین زده را در طول زمان افزایش خواهد داد. بودجه‌ی جهانی کربن، مقدار میانگین، واریاسیون و روند تغییرات غلظت کربن دی‌اکسید در جو را از سال ۱۸۶۰، آغاز دوره‌ی صنعتی، ارزیابی می‌کند.

پنل درون دولتی تغییرات اقلیمی بودجه‌ی میانگین کربن دی‌اکسید در یک دهه را در ۱۹۸۰، ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ ارزیابی کرده است. پروژه‌ی جهانی کربن، رویکرد IPCC را در پیش گرفت؛ اما نشر کربن دی‌اکسید حاصل از سوخت‌های فسیلی و غلظت کربن دی‌اکسید جوی را هم برای بیش از یک سال نشان می‌دهد. به‌عنوان مثال، در سال جاری، پروژه‌ی جهانی کربن، بودجه را برای دهه‌ی ۲۰۰۷-۱۶ و نشر حاصل از سوخت‌های فسیلی و غلظت کربن دی‌اکسید را برای سال ۲۰۱۷ اعلام کرده است.

چرا در این گزارش عنوان شده است که ارزیابی با اندکی تفاوت انجام شده است؟

بودجه‌ی کربن به‌وسیله‌ی استفاده از ترکیبی از دیتا، الگوریتم، آمار و تخمین‌های مدلی از ذخایر و انتشار کربن و تفسیر آن‌ها توسط جامعه‌ی علمی مشخص می‌شود. سوخت‌های فسیلی جهانی و انتشار از زمین و نحوه‌ی توزیع آن‌ها در جو، اقیانوس و زمین در تعادل هستند. با این حال، به‌دلیل عدم قطعیت برخی از اعداد تخمین زده‌شده و مواردی که در محاسبات ما لحاظ نشده‌اند، جمع آن‌ها صفر نمی‌شود. به‌همین دلیل امسال عدم تعادل بودجه را معرفی کردیم که میزانی از اختلاف بین نشر کربن دی‌اکسید تخمین زده شده و تغییرات تخمین زده شده در اتمسفر، زمین و اقیانوس است.

اصطلاح عدم قطعیت در محاسبات بودجه‌ی کربن خیلی استفاده می‌شود و بسیاری عقیده دارند که این اصطلاح به این معنی است که شما نمی‌دانید چه می‌کنید. آیا می‌توانید توضیح دهید؟

در علم، عدم قطعیت به معنای ندانستن نیست؛ بلکه نشان می‌دهد ما از نظر آماری تا چه حد به نتایج اطمینان داریم. ما عدم قطعیت یافته‌های خود را با پژوهش کاهش می‌دهیم. ما می‌توانیم تغییرات روند نشر کربن دی‌اکسید را تشخیص دهیم؛ اما سال‌ها طول می‌کشد تا با اطمینان و به صورت مستقل تغییر ادامه داری در نشر کربن را با اندازه گیری کربن دی‌اکسید جو تایید کنیم. به همین دلیل، هر سال پروژه‌ی جهانی کربن، دیتا را به همراه هر تغییر در تحلیل، نتیجه و به روز ترین تفسیرها از رفتار سیکل جهانی کربن به‌روز می‌کند.