علائم بروز سرطان در کودکان به گفته متخصصان خون و سرطان کودکان مشابه علائم بیماری های شایع مانند سرماخوردگی است که همین مساله سبب تشخیص دیرهنگام و ورود به مراحل پیشرفته و صعب العلاج بیماری می شود.

شایعترین سرطان های کودکان به ترتیب سرطان خون، مغز و غدد لنفاوی است که در کشورهای مختلف ازجمله ایران همین گونه است.
طبق آمار اعلام شده، درحال حاضر حدود ۱۸ هزار کودک در ایران مبتلا به سرطان هستند و حدود ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار و ۳۰۰ کودک نیز سالانه به جمع مبتلایان به سرطان در کشور افزوده می شوند.
دکتر محمد فرانوش دبیر انجمن خون و سرطان کودکان ایران روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار کرد: علائم سرطان مانند علائم عمومی یک بیماری شایع است مانند فردی که مرتب تب می کند؛ ابتلا به سرماخوردگی نیز تب ایجاد می کند و این خانواده ها را به اشتباه می اندازد.
وی افزود: بنابراین والدین کودکان باید توجه داشته باشند که تب هایی که مرتبط تکرار می شوند، تبی که همراه با بزرگی غدد لنفاوی به صورت پایدار باشد یا تبی که با خونریزی همراه است، باید جدی گرفته شود و کودک تحت آزمایش های تشخیصی سرطان قرار گیرد.
فرانوش ادامه داد: خونریزی های بینی، کبودی های غیرطبیعی پوست، کاهش وزن بی دلیل، بی اشتهایی زیاد، استفراغ صبحگاهی، توده هایی که زیر پوست لمس می شوند و سردردهای بی دلیلی که تکرار می شوند نیز می توانند نشانه هایی از ابتلا به سرطان باشند.
وی با تاکید بر لزوم توجه دقیق والدین به تغییر حالات فرزندان خود، خاطرنشان کرد: کودکان هیچگاه تظاهر به بیماری نمی کنند زیرا هیچ سودی از این قضیه نمی برند و باید یادمان باشد که هر سردردی که ذکر می کنند باید غیرطبیعی تلقی شود و باید به دنبال نشانه های دیگری باشیم که زودتر به تشخیص برسیم.

** عوامل ژنتیکی
دبیر انجمن خون و سرطان کودکان ایران گفت: عواملی که می توانند سبب بروز سرطان در کودکان شوند، متعدد هستند؛ ازجمله مهمترین این عوامل عوامل ژنتیکی هستند که تاثیر زیادی در بروز سرطان کودکان دارند و تحقیقات نشان داده است که منشا بسیاری از سرطان ها در کلون اولیه، ژنتیکی بوده و تغییرات ژنتیکی سبب بروز این سرطان ها در کودکان شده است.
وی افزود: در خصوص تاثیر عوامل ژنتیکی در بروز سرطان های کودکان، سابقه فامیلی، جهش های ژنتیکی و نقص ژنتیکی می تواند عامل بروز سرطان باشد.

* بیماری های ژنتیکی
فرانوش گفت: برخی بیماری های ژنتیکی می توانند فرد را مستعد ابتلا به سرطان در سال های آتی کنند؛ مانند برخی بیماری های ژنتیکی مثل سندروم فانکونی، بیماری های پوستی، سندرم دان، سندرم ترنر احتمال ابتلای این افراد به سرطان نسبت به سایر افراد جامعه بیشتر است.

** بیماری های ویروسی و سرطان
فوق تخصص خون و سرطان کودکان ابتلا به بیماری های ویروسی در دوران کودکی را زمینه ساز بروز سرطان در بزرگسالی دانست و گفت: ابتلا به اینگونه بیماری ها در کودکی، می تواند فرد را مستعد ابتلا به انواع سرطان ها در بزرگسالی کند.
فرانوش افزود: بیماری های ویروسی مانند عفونت ناشی از ابشتاین بار ویروس (EBV) که فرد را مستعد ابتلا به سرطان غدد لنفاوی در نوجوانی و بزرگسالی می کند و همچنین ویروس های هرپس (herpes) می تواند فرد را بعد از مدتی مستعد ابتلا به سرطان کند.
وی افزود: همچنین ویروس HIV یا HTLV1 که در برخی مناطق ایران آندمیک است، شرایط ابتلا به سرطان را فراهم می کند.

** عوامل محیطی
دبیر انجمن خون و سرطان کودکان ایران گفت: عوامل محیطی متعددی مانند اشعه های یونیزان، آلودگی هوا و مواد شیمیایی می توانند ایجادکننده زمینه بروز سرطان در کودکان شوند.
فرانوش افزود: عوامل محیطی مانند استنشاق دود سیگار به صورت passive smoker یعنی والدین سیگار مصرف کنند و کودکان استنشاق کننده ثانویه دود سیگار باشند نیز می تواند سبب بروز سرطان در کودکان باشد.

* اشعه های یونیزان در محیط
فوق تخصص خون و سرطان کودکان گفت: عامل دیگر اشعه های یونیزان محیطی و امواج مختلفی است که در محیط زندگی با آنها در ارتباط هستیم؛ این امواج می تواند در ساختار کوروموزومی اختلال ایجاد کرده و منجر به بروز سرطان شود.
فرانوش افزود: اشعه اولتراویوله از دیگر امواج محیطی است که می تواند منجر به سرطان پوست شود.

* آلودگی هوا
دبیر انجمن خون و سرطان کودکان ایران اظهار کرد: آلودگی هوا و تغییر در لایه اوزون نیز منجر به افزایش تابش اشعه ماوراء بنفش می شود و شرایط ابتلا به سرطان را فراهم می کند.

* مواد شیمیایی

بنزن
فرانوش گفت: برخی مواد شیمیایی مانند بنزن که گفته می شد در بنزین خودروها وجود دارد و با بخارات ناشی از احتراق بنزین در هوا منتشر می شود، فرد را مستعد ابتلا به سرطان می کند.

آزبست
دبیر انجمن خون و سرطان کودکان ایران اظهار کرد: همچنین تحقیقات نشان می دهند که آزبست بکار رفته در عایق ها نیز می تواند فرد را مستعد سرطان کند.

آلودگی های شغلی
فرانوش آلوده شدن کودکان با مواد شیمیایی را از دیگر عوامل مستعدکننده ابتلای آنان به سرطان برشمرد و گفت: مواد شیمیایی خاصی در محیط کار برخی از پدران وجود دارد که لباس کار پدر به آن آلوده می شود و کودکان در اثر تماس با این لباس ها به این مواد شیمیایی آلوده شده و مستعد ابتلا به سرطان می شوند.
وی افزود: بنابراین پدران باید لباس کار خود را قبل از ورود به منزل تعویض کنند تا از بروز اختلال و سرطان در کودکان پیشگیری شود.
دبیر انجمن خون و سرطان کودکان ایران با تاکید بر توجه به وضعیت جسمانی کودکان برای تشخیص به موقع سرطان گفت: در سرطان خون وغدد لنفاوی بیش از ۸۰ درصد کودکان بهبودی کامل یافته و به زندگی عادی بازمی گردند اما در سرطان های استخوان و تومورهای کلیه امیدی کمی به بهبود داریم.

** پیشگیری
فرانوش در خصوص راه های پیشگیری از بروز سرطان در کودکان گفت: نمی توان از بروز سرطان در کودکان پیشگیری کرد زیرا عامل اصلی بیشتر آنها ژنتیکی است و از سوی دیگر امواج و اشعه های یونیزان در محیط وجود دارد و اینها تاثیر مستقیمی در بروز سرطان در کودکان دارند.
وی تاکید کرد: البته می توان از طریق تغییر فرکانس خاصی که سبب تغییر در ژنوم انسانی می شود، از تاثیر این امواج و بروز سرطان ها پیشگیری کرد.
فرانوش توضیح داد: برخی از فرکانس ها سبب شکست DNA در بدن می شوند؛ بنابراین اگر شدت آنها کمتر باشد یا میزان آنها در محیط کمتر باشد، احتمال خطرزایی کمتری نیز خواهند داشت.
وی در خصوص نقش تغذیه سالم و مصرف آنتی اکسیدان ها در پیشگیری از سرطان ها نیز گفت: مصرف آنتی اکسیدان ها برای تمام سنین مفید هستند اما نمی توان گفت که از شکست کوروموزومی پیشگیری می کنند.