سنجش از دور سازمان فضایی ایران، سامانه‌هایی را برای پایش بخش‌های مختلف زمین توسعه داده که هر کدام از آن‌ها وظیفه خاصی بر دوش دارند و هر کدام از آن‌ها که نتوانند به درستی پایش‌های مربوط به خود را انجام بدهد، قطعاً مشکلاتی ایجاد خواهد کرد.
با به‌کارگیری فناوری به کار رفته در سامانه‌های پایش، مطالعه وضعیت پدیده‌های زمینی راحت‌تر انجام می‌شود، متولیان در دستگاه‌های ذیصلاح می‌توانند راهکارهای سریع‌تر و علمی‌تری را برای مقابله یا کاهش آن‌ها در برنامه‌ریزی‌های خود در نظر بگیرند.
هدف از پایش ماهواره‌ای زمین در حوزه فناوری سنجش از دور، استفاده مؤثر از داده‌های ماهواره‌ای برای شناسایی و تولید پارامترهای مرتبط با پدیده‌های دینامیک سطح زمین است. داده‌هایی که می‌توان آن‌ها را در اختیار مسئولان مرتبط گذاشت تا بر اساس آن تصمیم‌گیری کنند.
سامانه‌های پایشی که در پرتال سنجش از دور فضایی سازمان فضایی توسعه داده شده‌اند، حاوی محصولات ماهواره‌ایست که از پایش سطح کل کشور تولید شده است. در ادامه این گزارش، گوشه‌ای از پایش‌هایی مهمی که در مرکز سنجش از دور سازمان فضایی ایران انجام می‌گیرد را مرور خواهیم کرد.
پایش گرد و غبار
این اتفاق معمولاً در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان رخ می‌دهد و معمولاً مشکلاتی را برای انجام فعالیت‌های انسانی، کشاورزی، زیرساخت‌های اجتماعی، حمل و نقل، سلامت و اقتصاد جامعه رقم می‌زند.
علاوه بر این مسائل، بیماری‌هایی مانند نفس‌تنگی، آلرژی که با بروز گرد و غبار تشدید می‌شوند نیز جزو مسائلی است که ضرورت شناسایی و پایش روزانه این پدیده را چند برابر می‌کند.
به دلیل تغییرات سریع در ماهیت و مکان گسترش توفان‌های گرد و غبار، محدودیت‌هایی در پایش و اندازه‌گیری‌های مربوط به آن وجود دارد. مدل‌های عددی هواشناسی نیز به تنهایی قادر به ردیابی و آشکارسازی توفان‌های گرد و غبار نیستند.
امروزه تکنولوژی سنجش از دور با فراهم آوردن تصاویر متعدد جهانی و منطقه‌ای با مقیاس‌های زمانی و مکانی مختلف به عنوان ابزاری مناسب برای پایش، اندازه‌گیری و برداشت ویژگی‌های گرد و غبار شناخته شده است. در سالی که آغاز شد به برکت بارندگی تا امروز شاهد گرد و غبار نبوده‌ایم هر چند با گرم شدن هوا، باید انتظار گرد و غبار را داشت.
پایش کِشَند سرخ
کشند سرخ یا شکوفایی جلبکی اتفاقی است که معمولاً در خلیج‌فارس شاهد آن هستیم. افزایش بسیار زیاد جلبک‌هایی که حالت متراکم آن‌ها را به رنگ نارنجی و قرمز در آورده باعث شده به آن نام «کشند سرخ» بدهند.
اگر تعداد این جلبک‌ها از آن چیزی که نیاز است، بیشتر شود می‌تواند باعث از بین رفتن ماهی‌ها شود.
این جلبک‌ها با رفتن به سمت دهان ماهی‌ها به آن‌ها حالت خفگی می‌دهند و زیست‌شان را دچار مشکل می‌کنند. پایش کشند سرخ معمولاً هر دو هفته یک‌بار انجام می‌شود.
سازمان فضایی تفاهم‌نامه‌ای را نیز با شیلات امضا کرده برای اینکه در پایش‌های ماهواره‌ای با آن‌ها همکاری کند و اقدامات لازم برای جلوگیری از افزایش جلبک‌ها را انجام دهد.
پایش خشکسالی و تنش‌های آبی
با اینکه امثال بارش باران به اندازه‌ای بود که خطر خشکسالی را کاهش داد، اما کشور ما به دلیل اقلیم جغرافیایی‌اش همچنان به آن مبتلاست. خشکسالی یکی از معضلات اقلیمی است که کشور ما با آن دست و پنجه نرم می‌کند.
در سال‌های اخیر، خشکسالی خسارات جبران‌ناپذیری به فعالیت‌های صنعتی، کشاورزی، بهداشت و سلامت جامعه وارد کرده است. علاوه بر این‌ها، وقوع توفان‌های گرد و غبار نیز نتیجه مستقیم خشکسالی است.
با توجه به موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن ایران در منطقه آب و هوایی خشک و نیمه خشک، بررسی مسئله خشکسالی بسیار مهم است و پایش آن اهمیت بالایی دارد.
خشکسالی ابعاد و جنبه‌های مختلفی دارد و نوع آن معمولاً بر پایه میزان و درجه خشکی و طول دوره تداوم خشکی در مقایسه با میزان طبیعی و نرمال بارش بیان می‌شود.
با دسترسی آسان و رایگان به تصاویر ماهواره‌ای با پوشش وسیع در دوره زمانی بلندمدت، امکان آشکارسازی و نظارت بر تنش پوشش‌های گیاهی مرتبط با خشکسالی امکان‌پذیر شده و پایش خشکسالی و تنش‌های آبی، به برنامه‌ریزی کاهش خطرات خشکسالی کمک شایانی می‌کند.
پایش فرونشست زمین
یکی از پیامدهایی که خشکسالی برای کشور ایجاد می‌کند، بحث فرونشست‌هایی است که به دلیل برداشت از آب‌های زیرزمینی رخ می‌دهد. با توجه به حساسیتی که در دشت تهران و ورامین وجود دارد، سازمان فضایی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، مطالعاتی انجام داده و نقشه‌های فرونشست دشت تهران و ورامین را به با جزئیاتی مانند میزان فرونشست و نقشه‌های تخصصی منتشر کرده است.تمام نقشه‌های مربوط به پایش‌های سنج از دور سازمان فضایی را می‌توانید در سایت https://isa.ir/ و قسمت سنجش از دور ببینید.
Loading ...
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.