چند سالی است که استاندارد IP به عنوان معیاری برای نمایش میزان مقاومت دستگاه در برابر آب و گردوغبار نقش مهمی در تبلیغات محصولات مختلف پیدا کرده، اما این استاندارد چیست و اعداد آن چه معنایی دارد؟

تلفن‌های هوشمند امروزی باید قابلیت‌های لوکس زیادی داشته باشند. دوربین چندگانه و نمایشگر تمام صفحه و بدون لبه بخشی از این ویژگی‌ها هستند. قابلیت دیگری که چند سالی است سر از موبایل‌های باکیفیت درآورده، قابلیت مقاومت در برابر آب است که با استاندارد IP نشان داده می‌شود. IP یا «درجه حفاظت» استانداردی جهانی برای نمایش میزان مقاومت قطعات الکتریکی دستگاه در برابر چیزهایی مثل کثیفی، گردوغبار و رطوبت است.

اعداد IP به چه معناست؟

شماره‌های IP توسط کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک تعیین می‌شود. هر عددی که پس از IP می‌آید، مثلا IP68، معنای خاصی دارد. عدد اول نشانگر درجه حفاظت قطعات متحرک دستگاه در برابر چیزهای مختلف، از لمس دست گرفته تا ورود گردوغبار، است. عدد دوم میزان مقاومت در برابر آب را نشان می‌دهد.

گاهی اوقات به جای یکی از این عددها علامت X قرار داده می‌شود. مثلا ایرباد سامسونگ استاندارد IPX2 را دارد؛ این یعنی هدفون سامسونگ در برابر ورود عوامل خارجی، به جز آب، مقاوم نیست. در ادامه توضیحات بیشتری در این خصوص ارائه خواهیم داد.

استاندارد IP جدید نیست

اگرچه تولیدکنندگان در چند سال اخیر سروصدای زیادی در خصوص استاندارد IP به پا کرده‌اند، اما این استاندارد مقوله جدیدی نیست. چرا که از مدت‌ها قبل خیلی از اتحادیه‌های ایمنی شرکت‌ها را موظف می‌کردند تا استاندارد IP دریافت کنند. کامپیوترها، ابزارهای الکتریکی، لامپ‌ها و تجهیزات آزمایشگاهی از جمله محصولاتی بودند که باید این استاندارد را دریافت می‌کردند.

گول بازاریابی استاندارد IP را نخورید

اگر ابزارهای تخصصی را کنار بگذاریم، استاندارد IP امروزه به یک بحث مهم در زمینه بازاریابی تبدیل شده است. وقتی برای اولین بار اعلام شد که آیفون ۷ از استاندارد IP67 پشتیبانی می‌کند، همه برای اپل جیغ و هورا کشیدند. هرچند این استاندارد قابلیت مطلوبی را به دستگاه‌های ما اضافه می‌کند، اما نباید فراموش کنیم که استاندارد IP فقط یکی از جنبه‌های مهم در زمینه دوام تلفن‌های هوشمند است.

نکته عجیب آن که لازم نیست موبایل‌ها برای دریافت نمره‌های بالاتر IP از همه سطوح مختلف آزمایشی با موفقیت عبور کنند. ممکن است یک دستگاه در بخش محافظت در برابر گردوغبار نمره ۶ را گرفته باشد، اما لزوما آن قدر خوب نباشد که بتواند در برابر اجسام بزرگ‌تر – مثل انگشتان دست – مقاومت کند.

البته نباید این استاندارد را با تواناییِ سوء استفاده قاطی کنید. اگر دستگاه از دست شما روی زمین بیفتد، این احتمال وجود دارد که استاندارد IP آن از رده خارج شود، چرا که ایجاد شکاف و ترک می‌تواند اجازه ورود آب یا گردوغبار را به داخل دستگاه بدهد. تست‌هایی که در آزمایشگاه‌ها انجام می‌شود گاها با مصارف عادی روزمره کاربران متفاوت است.

آیا نبود استاندارد IP اتفاق مهمی است؟

وان پلاس اخیرا با انتشار ویدیویی گفت که چرا نبود استاندارد IP بر روی وان پلاس ۷ پرو که به زودی معرفی می‌شود باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های شما خواهد شد. در این کلیپ یک موبایل وان پلاس درون سطلی از آب انداخته شده و به شکلی طعنه‌آمیز با این استاندارد شوخی می‌شود.

این شرکت می‌گوید گارانتی محصولات آن‌ها هم درست مثل همه برندهایی که از استاندارد IP پشتیبانی می‌کنند، شامل صدمات ناشی از آب نمی‌شود. استاندارد IP در بحث تولید مهم است، اما برای استفاده روزانه کاربران احتمالا چیزی بیشتر از یک جور اطمینان خاطر نخواهد بود، مگر این که شرکت سازنده بر اساس گواهی IP دستگاه برای آن گارانتی صادر کند.

تشریح اعداد استاندارد IP

عدد اول – محافظت در برابر گردوغبار

۱. فاقد محافظت
۲. محافظت در برابر اشیایی که قطرشان بزرگ‌تر از ۵۰ میلی متر است؛ مثل دست‌ها
۳. محافظت در برابر اشیایی که طول آن‌ها بیشتر از ۸۰ میلی متر و قطرشان بیشتر از ۱۲ میلی متر نیست؛ مثل انگشت‌ها
۴. محافظت در برابر اشیایی که قطرشان بزرگ‌تر از ۲.۵ میلی متر است؛ مثل ابزارها و سیم‌ها
۵. محافظت در برابر اشیایی که بزرگ‌تر از ۱ میلی متر هستند؛ مثل ابزارها، سیم‌های کوچک
۶. محافظت کامل در برابر گردوغبار (اکثر تلفن‌های امروزی از این استاندارد پشتیبانی می‌کنند)

عدد دوم – محافظت در برابر رطوبت

۱. فاقد محافظت
۲. محافظت در برابر رطوبت
۳. محافظت در برابر قطرات آبی که به صورت عمودی با حداکثر زاویه ۱۵ درجه‌ای روی دستگاه می‌افتند
۴. محافظت در برابر پاشیده شدن آب به صورت عمودی با حداکثر زاویه ۶۰ درجه
۵. محافظت در برابر پاشیدن شدن آب بر روی دستگاه از همه زاویه‌ها
۶. محافظت در برابر آبی که با فشار کم از همه زاویه‌ها روی دستگاه ریخته می‌شود
۷. محافظت در زیر آب. دستگاه‌ها می‌توانند به مدت ۳۰ دقیقه در عمق ۱ متری آب دوام بیاورند (تلفن‌هایی مثل آیفون ۷ و پیکسل ۲ این استاندارد را دارند)
۸. محافظت در زیر آب. دستگاه‌ها می‌توانند به مدت طولانی‌تر و در عمق بیشتر در زیر آب دوام بیاورند. مدت زمان و میزان عمق توسط خود سازنده بر روی محصول مشخص می‌شود (گلکسی اس ۱۰ و آیفون XS این استاندارد را دارند)
۹. محافظت در برابر اثرات طولانی مدتِ حضور در عمق‌های پرفشار