محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر با انجام طرحی پژوهشی، به دانش فنی ساخت کربن فعال از ضایعات الیاف پنبه دست یافتند.

از گذشته های دور الیاف نساجی طبیعی برای تولید انواع منسوجات مورد استفاده قرار می گرفت. با توجه به ویژگی های منحصر به فردی که این الیاف دارد تا به امروزعلی رغم گسترش تولید و مصرف انواع الیاف ساخته شده توسط بشر، از اهمیت و نقش آنها در صنعت نساجی کاسته نشده است. در فرآیندهای مختلف تولید الیاف و منسوجات، همواره مقادیری ضایعات به اشکال گوناگون ایجاد می شوند، منسوجات مستعمل نیز به ‌شکل ضایعات از چرخه مصرف خارج شده و اغلب کاربری مفید و تعریف شده ای برای آنها وجود ندارد.

با توجه به اینکه بخش عمده ای از ضایعات نساجی از الیاف سلولزی تشکیل شده اند، بصورت بالقوه می توانند منبع مواد اولیه برای تولید محصولاتی با ارزش مانند کربن های فعال باشند.
استفاده بهینه از منابع ضایعاتی، مدت هاست که متداول شده است. بنابراین محققان تلاش های زیادی در زمینه صرفه جویی در مصرف مواد اولیه به واسطه استفاده مجدد از ضایعات انجام دادند. از سویی با تغییرات زیست محیطی و مشکلاتی همچون آلودگی منابع آب، آلودگی هوا که گریبان گیر جوامع بشری شده است، نیازمند توجه و ارائه رویکردهای موثرجهت کاهش صدمات و رفع این مشکلات هستیم.
کربن های فعال با قدرت جذب بالا از جمله جاذب هایی هستند که با کاربردهای بسیاری از جمله حذف انواع آلاینده ها همچون پساب ها مورد استفاده قرار می گیرند. در این راستا، رویکرد استفاده از الیاف ضایعاتی پنبه به منظور تهیه کربن فعال هم به لحاظ مدیریت پسماندهای جامد صنعت نساجی و هم از جهت کاربرد کربن فعال تولیدی در حذف آلاینده های محیط زیست، می تواند حائز اهمیت باشد.
محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر با ارایه طرح پژوهشی با عنوان «ساخت الیاف کربن فعال از الیاف ضایعاتی پنبه» از پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری بهره مند شدند.
استفاده مجدد از الیاف پنبه ضایعاتی که در فرآیندهای مختلف خط تولید منسوجات پنبه ای ایجاد می شوند، یکی از اهداف این طرح پژوهشی است.
در این پژوهش محققان کشور به دانش فنی ساخت کربن فعال لیفی از ضایعات الیاف پنبه دست یافتند. از الیاف کربن فعال تولیدی می توان در زمینه های مختلف کاربردهای مبتنی بر جذب سطحی مانند حذف انواع آلاینده ها از محیط های آبی و هوا، فیلترهای جداسازی بو، رنگ و مزه‌های غیردلخواه از آب، بازیافت حلال ها و دستگاه های تصفیه هوا استفاده کرد.