به گزارش ایسنا، در چند دهه گذشته، معنویت و سلامت معنوی توجه متخصصان بهداشت روانی را به خود معطوف ساخته است تا جایی که سازمان جهانی بهداشت پیشنهادهایی برای گنجاندن سلامت معنوی تحت عنوان یکی از ابعاد سلامتی ارائه داده است.

در پژوهشی که زهرا اعتباری اصل، رؤیا نیک‌جو و راحله محمدی، مربیان گروه اتاق عمل دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم‌پزشکی اردبیل، فرزانه اعتباری اصل دانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اردبیل و شهلا فرضی‌پور استادیار گروه زنان و زایمان دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل انجام دادند آمده است: «سلامت معنوی فرد بسته به کیفیت درک و نگرشی است که وی نسبت به جهان هستی و نیروهای قدسی حاکم بر جهان هستی دارد. در واقع این مفهوم در برگیرنده ادراکات حاصل از خود و ترکیبی از عوامل شخصیتی و باورهای بنیادین فرد در خصوص بودن و داشتن معنی در زندگی است که این باورها با جنبه‌های متنوع زندگی از جمله جنبه‌های اجتماعی، جسمانی و روان‌شناختی در ارتباط است. بنابراین، سلامت معنوی به سبب اینکه با سوالات هستی و تعالی در ارتباط است می‌تواند به عنوان یک منبع مهم در تصمیمات شخص، میزان رضایتمندی فرد و.. مورد استفاده قرار گیرد.»

اعتباری اصل و همکارانش در بخش دیگری از این تحقیق می‌گویند: «مفهوم شادکامی شامل چندین جز اساسی است. جز عاطفی و هیجانی که باعث می‌شود فرد شادکام همواره از نظر خلقی شاد و خوشحال باشد. جز اجتماعی که منجر به گسترش روابط اجتماعی می‌شود و بالاخره جز شناختی که موجب می‌شود فرد شادکام وقایع روزمره را روی تعبیر و تفسیر کند که خوش‌بینی وی را به دنبال داشته باشد. عوامل مهمی مانند صفات شخصیتی، مؤلفه‌های شناختی، گرایش‌های اعتقادی و محیطی (تربیتی، جمعیتی) زمینه‌ساز شادکامی به شمار می‌روند.»

این پژوهش توصیفی- تحلیلی با هدف بررسی رابطه بین سلامت معنوی و شادکامی در میان دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی اردبیل در سال ۱۳۹۵ انجام گرفته است.

جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی اردبیل (۴۲۸ نفر) و حجم نمونه ۹۰ نفر شامل ۴۲ مرد و ۴۸ زن بوده است. جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه‌ای سه‌قسمتی مشتمل بر مشخصاتدموگرافیک، پرسشنامه سلامت معنوی الیسون و پرسشنامه شادکامی آکسفورد انجام گرفت. پرسشنامه مشخصاتدموگرافیک شامل اطلاعاتی از قبیل سن، جنس، وضعیت تأهل، رشته و مقطع تحصیلی، ترم تحصیلی، محل سکونت و وضعیت سکونت بود.

محدوده سنی شرکت‌کنندگان ۱۸ تا ۲۴ سال بوده و۸۳.۳ درصد مجرد و ۱۶.۷ درصد متأهل بودند. بنا بر آن‌چه در این مطالعه آمده: «نتایج این تحقیق نشان داد بین سلامت معنوی و شادکامی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. در بررسی متغیرهای دموگرافیک مطالعه مشخص شد که در مورد متغیر سلامت معنوی، به جز در رشته و مقطع تحصیلی تفاوت آماری معناداری بین گروه‌های مختلف از نظر جنسیت، وضعیت تأهل، وضعیت سکونت، محل سکونت و سال تحصیلی وجود داشت، به طوری که سلامت معنوی به ترتیب در دانشجویان زن، متأهل، شهری، خوابگاهی و سال تحصیلی اول بالاتر بود.»

در این پژوهش آمده است: «در این مطالعه ارتباط آماری معناداری بین سن دانشجویان با سطح سلامت معنوی و میزان شادکامی آنان یافت شد به طوری که هرچه سن دانشجویان بالاتر می‌رفت میزان شادکامی و سلامت معنوی آن‌ها نیز افزایش می‌یافت. از محدودیت‌های مطالعه حاضر حجم کم نمونه‌ها است که می‌تواند قابلیت تعمیم‌پذیری یافته‌ها را کاهش دهد. در این راستا انجام مطالعه‌ای با حجم نمونه‌ای بالاتر می‌تواند در رفع این محدودیت مؤثر باشد ضمن اینکه جامعه مورد نظر در این پژوهش دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم‌پزشکی اردبیل است و تعمیم یافته‌ها به دانشجویان سایر شهرها باید با احتیاط صورت گیرد.»

این تحقیق در شماره ۴۳ دوره ۱۲ مجله اخلاق پزشکی وابسته به مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتشر شده است.