نوذر نخعی افزود: هزار روز اول شامل بازه زمانی ۲۷۰ روز در شکم مادر و دو سال اول زندگی (دو تا ۳۶۵ روز) می شود.
استاد پزشکی اجتماعی ادامه داد: به عقیده صاحب‌نظران اگر کشورها و خانواده ها، بخش اعظم سرمایه گذاری و وقت خود را صرف کودکان سنینِ صفر تا ۸ سالگی با محوریت هزار روز اول کنند، در سال های بعد بیشترین دستاورد را خواهند داشت.
به گفته این پژوهشگر، به ازای هر یک دلار سرمایه‌گذاری در این سنین، شاهد ۳ تا ۱۷ دلار بازگشت سرمایه خواهیم بود.
نخعی در ادامه بیان داشت: مدت زمان هزار روز اول زندگی تأثیرات بسیار عمیق و ماندگاری بر سلامت جسمی و روانی انسان دارد و خانواده‌ها باید این روزهای طلایی و تکرار نشدنی را در قبال فرزندانشان دریابند.
استاد پزشکی اجتماعی مرکز تحقیقات علوم اعصاب کرمان افزود: بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت بسیاری از ناخوشی های جسمانی و مشکلات رفتاری دورانِ بزرگ‌سالی، ریشه در کودکی به‌ویژه ‘یکهزار روز اول’ دارند.
وی با اشاره به نظریه ریشه های تکاملی سلامت و بیماری که دانشمندان متعددی به آن اعتقاد علمی و راسخ دارند، گفت: نطفه بسیاری از بیماری ها در دوره جنینی و بعد از آن، در ماه های اول تولد منعقد می گردد به‌ طوری‌که از این دوران به‌عنوان برنامه‌نویسی جنینی یاد می کنند و از آنچه در هزار روز اول بر کودک می گذرد می توان آینده وی را به لحاظ سلامت جسمی، روانی و اجتماعی پیش بینی کرد.
نخعی در ادامه با بیان اینکه شرایط عاطفی پیرامونی دوران جنینی و شیرخوارگی، تأثیر قابل توجهی بر کارکرد عاطفی مغز همچون تفکر، تاب‌آوری و مدیریت استرس‌ها در آینده دارد گفت: عوامل محیطی نیز بر مغز تأثیر گذاشته و به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم سایر اندام های بدن از قبیل دستگاه گوارش، قلبی عروقی و سیستم ایمنی بدن را تحت‌الشعاع قرار می دهد.
وی تصریح کرد: ریشه بسیاری از بیماری ها را باید در هزار روز اول جستجو نماییم و برای آنکه از این دوران طلایی جهت تضمین سلامت جسم و روان کودک خود حداکثر بهره را ببریم لازم است در سه حیطه سلامت روانی و عاطفی، تغذیه‌ای و سلامت جسمی خانواده حساسیت های لازم را نشان دهیم.
نخعی افزود: استرس مادر در دوران بارداری که بر اثر عوامل درون یا بیرون از خانواده به وجود آمده می تواند تأثیرات موثری بر سلول‌های بدن جنین گذاشته و موجب بروز بیماری های بسیار مهمی در کودکی و حتی سال‌های بعد از کودکی یعنی نوجوانی و بزرگ‌سالی شود.
وی در ادامه عواملی همچون آرامش در خانه، دلبستگی ایمن، تغذیه سالم، فعالیت فیزیکی، بازی ها، جنب‌ و جوش کودکانه در دوران کودکی را نیز در پیشگیری از اختلالات مؤثر دانست.
این استاد دانشگاه همچنین در ادامه به نقش منفی و مخرب بازی های رایانه ای و فیلم ها به‌ ویژه در دو سال اول زندگی اشاره کرد و گفت: این بازی ها و فیلم ها در افزایش مشکلات رفتاری نقش مهمی را ایفا می‌کنند که نباید نادیده گرفته شوند.
نخعی اضافه کرد: با توجه به تحقیقات اخیر، نقش پدر را در فرایند رشد کودک مهم است و پدر با حمایت و مشارکت خود به‌ویژه در دوران بارداری همسر علاوه بر افزایش قابلیت‌های شناختی و توانمندی‌های اجتماعی کودک در پیشرفت تحصیلی، خودکنترلی و عزت‌نفس کودک نیز نقش مهمی را دارد.
وی همچنین تماس کودک با طبیعت را نیز بر سلامت جسم و روان کودک مهم و مثبت عنوان کرد و گفت: برنامه ریزی عملکرد بخش اعظم بدن تا پایان هزار روز اول به پایان می رسد.
نخعی در ادامه اظهار داشت: هزار روز اول حساس ترین مرحله زندگی نسبت به شرایط اقتصادی و فقر خانواده است، البته چنین حساسیتی به فقر و شرایط محیطی، در سال های بعدی دیده نمی شود لذا حمایت اجتماعی خانواده‌های آسیب پذیر در این دوران اهمیت دوچندانی دارد.
وی افزود: دوره قبل از تولد فرصت خیلی خوبی برای اصلاح سبک زندگی و آموزش دیدن والدین است لذا تمام تغییرات در سبک زندگی از تغذیه سالم و فعالیت فیزیکی گرفته تا صبوری و گذشت در روابط زناشویی بهتر است در این دوران به فعل برسد و با تمرین در وجود زن و شوهر تا حد امکان نهادینه شود.
وی در پایان از اجرای برنامه مشترک با حمایت وزارت بهداشت، درمان و علوم پزشکی و وزارت آموزش و پرورش و سازمان بهزیستی در شهرستان زرند نام برد و گفت: زرند در کشور پایلوت اجرای برنامه رشد و تکامل همه جانبه کودکان صفر تا هشت ساله شده است.
این کارشناس هدف از اجرای این طرح را رشد و تکامل همه جانبه اوان کودکی صفر تا هشت سال از مسیر آگاهی بخشی به خانواده ها و حساس نمودن آنان به اهمیت موضوع دانست و گفت: امیدواریم بتوانیم با اجرای این یرنامه در آینده نسلی مولد و با نشاط را تحویل جامعه دهیم.