ماهی Labroides dimidiatus مشهورترین گونه از ماهی های پاک کننده است و معمولا انگل های خارجی بدن ماهی های بزرگ تر را پاک می کند.
محققان موسسه ماکس پلانک آلمان با همکاری پژوهشگران دانشگاه اوزاکا در ژاپن در این مطالعه که در آزمایشگاه صورت گرفت، یک علامت رنگی روی بدن ماهی ها ایجاد کردند که مشاهده آن توسط ماهی تنها با استفاده از یک آینه امکانپذیر بود. هنگامی که ماهی ها در مقابل آینه قرار گرفتند، تلاش کردند این علامت را از روی بدن خود پاک کنند. اما ماهی هایی که فاقد علامت بودند وقتی در مقابل ماهی های دارای علامت قرار گرفتند، تلاشی برای پاک کردن علامت از بدن خود نکردند. همچنین ماهی ها برای پاک کردن علامت های رنگی که مستقیما روی آینه ایجاد شده بود، هیچ تلاشی نکردند.
به گفته محققان، خودآگاهی پدیده ای نیست که ناگهانی ایجاد شود، بلکه دارای سطوح مختلفی است که لایه به لایه ایجاد می شوند. برای این که بتوان میزان خودآگاهی ماهی ها را تعیین کرد لازم است آزمایشات علمی متعددی با استفاده از جانوران مختلف انجام گیرد تا جایگاه ماهی ها در بین این سطوح مختلف خودآگاهی مشخص شود.
گزارش کامل این تحقیقات در نشریه PLOS Biology منتشر شده است.