دکتر ‘محمدرضا دلیری’ عضو هیات علمی و مدیر آزمایشگاه علوم و مهندسی اعصاب در دانشگاه علم و صنعت ایران گفت: با حمایت های ستاد توسعه علوم و فن آوری های شناختی، طرح هدایت و کنترل موش صحرایی (رت ربات) با تحریک الکتریکی مغز با همکاری جمعی از محققان در این آزمایشگاه اجرا و تکمیل شده است.
وی گفت: در این طرح پژوهشی تحت حمایت ستاد علوم شناختی، برای اولین بار در ایران سیستم هدایت و جهت دهی موش صحرایی توسعه داده شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران افزود: یکی از موضوعات مهم در بحث فیزیولوژی عصبی، تحریک عمقی مغز و کاربردهای گسترده آن می باشد و در این روش تحریک، با استفاده از روش های جراحی با کاشتن الکترود، پالس های الکتریکی به سمت نقاط مشخص مغز ارسال می شوند.
دلیری با اشاره به اینکه از کاربردهای این روش تحریک می توان به کنترل دردهای مزمن و همچنین کنترل حیوانات از راه دور و جهت دهی آنها در مسیر مشخص اشاره کرد، یادآور شد: سیستم پیشنهادی با شناسایی نقاط هدف برای تحریک الکتریکی در مغز حیوان و کاشت الکترود در آن نقاط ، عمل هدایت را انجام می دهد.
مجری این طرح پژوهشی در حوزه علوم شناختی خاطرنشان کرد: در این طرح، بررسی جامعی در زمینه روش های تحریک الکتریکی نواحی مختلف قشری و زیرقشری مغزی به منظور اعمال حس مجازی و جهت دهی موش صحرایی انجام شده است.
به گفته دلیری، نتایج آزمون ها نشان داد که با تحریک نواحی حسی مجازی مذکور در یک سمت مغز، موش صحرایی به جهت مشخص هدایت می شود، بطوری که آموزش حیوان به صورت مرحله به مرحله بوده و ابتدا در یک پیچ راه ساده با امکان انتخاب دو مسیر در جهت های چپ و راست آموزش و در مرحله تکمیلی در محیطی پیچیده تر با تعداد نقاط تصمیم گیری بیشتر سیستم جهت دهی مورد آزمایش قرار گرفته است.
وی اضافه کرد: همچنین در این پروژه اثر پارامترهای مختلف در تحریک الکتریکی نواحی مختلف مغزی بر اساس بیشترین اثر بخشی در نواحی حس مجازی برای جهت دهی حیوان و جلوگیری از بروز پدیده تطبیق پذیری در حس پاداش مجازی بررسی شده و مقادیر مناسب برای این منظور مورد شناسایی قرار گرفت .
محقق حوزه علوم شناختی با بیان اینکه حوزه تخصصی آزمایشگاه علوم و مهندسی اعصاب در دانشگاه علم و صنعت ایران، واسط های عصبی، سیستم های واسط مغز- ماشین در زمینه علوم اعصاب و مهندسی عصبی است، همچنین گفت: در این آزمایشگاه ابزارهای لازم برای ترکیب کارهای تجربی بر روی حیوانات آزمایشگاهی و دانش مهندسی فراهم شده و از جمله نقاط قوت آزمایشگاه، دانش کاشت آرایه های میکروالکترودی جهت انجام تحریک و ثبت های خارج سلولی به صورت اسپایک و پتانسیل های میدانی و دانش پردازش انواع سیگنال های مغزی است.