احسان شرفی پور متخصص مغز و اعصاب در گفت‌وگو با خبرنگار  حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران، در باره علت بروز اختلال حافظه و راه‌های مقابله با آن اظهار کرد: چند نوع حافظه وجود دارد؛ نوع اول، حافظه فوری است که اطلاعات را به صورت فوری و برای چند لحظه ثبت می‌کند، مثل عدد یا چند کلمه کوتاه؛ نوع بعدی حافظه اخیر است که بین چند ساعت تا چند روز را در بر می‌گیرد؛ نوع سوم حافظه دور است که اطلاعات بنیادی و اساسی مغز را تشکیل می‌دهد که این اطلاعات  پایه و مرکزی در مغز را حافظه می‌نامیم.

شرفی پور گفت: مغز از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است که آن را لوب می‌نامیم و بخش حافظه در قسمتی به نام لوب گیجگاهی یا همان لوب تمپورال است و می‌توانیم آن را منطقه حافظه بنامیم اما با این وجود قسمت‌های مختلف مغز در جریان حافظه درگیر هستند؛ اغلب مشکلات تمرکزی علت اصلی اختلال حافظه در جوانان است که منجر به ثبت ناقص اطلاعات می‌شود؛ اضطراب و فکر کردن همزمان به موارد مختلف از جمله دلایل کاهش تمرکز هستند تا در نتیجه آن ذهن کار خود را به خوبی انجام ندهد و فرد در یادآوری مشکل داشته باشد.

آلزایمر کدام قسمت از حافظه را نشانه می‌رود؟

این متخصص مغز و اعصاب بیان کرد: در مبتلایان به آلزایمر معمولاً حافظه دور سالم است و حافظه اخیر مشکل پیدا می‌کند،  برای مثال فرد مبتلا به آلزایمر غذایی که می‌خورد یا کارهایی که در طول روز انجام داده است را به یاد نمی‌آورد؛ که در واقع به علت آتروفی مغزی  قسمت حافظه آن‌ها دچار آسیب می‌شود و فعالیت نمی‌کند؛ آلزایمر اغلب در سنین بالا یعنی بعد از ۶۵ سالگی بروز پیدا می‌کند.

وی تشریح کرد: برخی عناصر دارویی و کمبودهای مواد مغذی به خصوص کمبود b  ۱۲ ، فرد را دچار اختلال حافظه می‌کند؛ تنها راه درمان این نوع از اختلال جلوگیری از مصرف این داروها و جبران کمبودهای غذایی است؛ گاهی اوقات قرار گرفتن در محیط‌های خاص و آلوده مثل شهرهای بزرگ بر کاهش حافظه تاثیر دارد، با داشتن یک رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدان‌ها، ریز مغذی‌ها، ویتامین و تامین املاح معدنی و انجام تمرین‌های ذهنی به صورت روزمره می‌توانیم از اختلالات حافظه جلوگیری کنیم.

از مغزتان کار بکشید تا کم‌تر خسته شود

شرفی‌پور گفت: در بررسی‌ها ثابت شده است که استفاده از حافظه و کار کشیدن از آن در کاهش احتمال بروز اختلالات حافظه موثر است؛ برای مثال کسانی که چند زبان می‌دانند، کمتر دچار فراموشی می‌شوند؛ آلودگی هوا و کار در محیط‌های بسته‌ای که مملو از آلاینده‌های محیطی است و زندگی در شهرهای بزرگ و وجود گوگرد و مونوکسیدکربن منجر به ایجاد اختلالات حافظه می‌شود.

تاثیر شگفت انگیز ورزش در پیشگیری از آلزایمر

این متخصص مغز و اعصاب ادامه داد: در افزایش قدرت حافظه نکته‌ای جالب وجود دارد، حتی فعالیت فیزیکی هم می‌تواند بر کاهش احتمال ابتلا به اختلال حافظه موثر باشد چرا که با انجام ورزش و فعالیت بدنی موادی در خون آزاد می‌شوند که فعالیت ذهنی را بیشتر می‌کند؛ همچنین کسانی که ارتباط اجتماعی بیشتری دارند کمتر از دیگران به این بیماری دچار می‌شوند.

شرف پور بیان کرد: افسردگی هم یکی از تأثیرگذارترین موارد بر کاهش حافظه است به طوری که حتی ممکن است منجر به ایجاد نوعی اختلال شدید به نام سودودمانس شود؛ این نوع اختلال دمانس یا آسیب مغزی نیست اما افسردگی به قدری منجر به بروز اختلال در حافظه فرد می‌شود که می‌توانیم آن را با آسیب‌های مغزی مقایسه کنیم.

وی  بیان کرد: ابتلا به برخی بیماری‌ها مشکلات تیروئیدی و کمبودهای غذایی هم ممکن است منجر به این اختلال شود که ابتدا باید آنها را درمان کنیم.

شرفی پور یاد‌آوری کرد: فراموش نکنید که تمامی انسان‌ها در بهترین حالت کم‌تر از ۱۰ درصد از ذهن خود بهره می‌گیرند، متخصصین مغز و اعصاب توصیه می کنند با حفظ کردن شعر، سرگرم شدن به بازی‌های فکری مثل شطرنج، حل کردن معما، پرداختن به قرآن و احادیث از بروز این اختلال جلوگیری کنید؛ حتی برخی پیشنهاد می‌کنند رفتارهای روتین مثل مسیر رفتن به خانه را عوض کنید یا سعی کنید با دست دیگرتان مسواک بزنید تا بیشتر از حافظه‌تان کار بکشید.