گروهی از محققان آمریکایی پی بردند مصرف چغندر به دلیل وجود ماده رنگی بتانین در آن، می تواند مانع از پیشرفت سریع آلزایمر در افراد مبتلا به این بیماری شود.

بیماری آلزایمر با تشکیل پلاک های آمیلوئیدی در مغز شناخته می شود؛ پلاک هایی که مانع کارکرد عادی نورون ها می شوند.
برجسته ترین خصوصیت فیزیولوژیکی بیماری آلزایمر تراکم بیش از حد خوشه های آمینو اسید به نام آمیلوئید در مغز است. این خوشه ها گاهی با هم ترکیب شده و ترکیبات بزرگ تری را به نام پلاک های چندتایی آمیلوئیدی/beta-amyloid تشکیل می دهند.
زمانی که انباشت پلاک های چندتایی آمیلوئیدی در مغز افزایش یابد، روند پیام رسانی بین نورون ها را متوقف می کند. این پلاک ها همچنین موجب تحریک واکنش های التهابی سیستم عصبی می شوند که موجب پیشرفت آلزایمر است.
لی جون مینگ/Li-June Ming، دارل کول سراتو/Darrell Cole Cerrato و گروهی از همکاران شان در دانشگاه فلوریدای جنوبی در شهر تامپای آمریکا با انجام آزمایش هایی توضیح دادند ماده رنگی بتانین از جنس سبزیجات با آمیلوئیدها فعل و انفعالی ایجاد می کند که می تواند مانع بعضی روندهای مخرب روی مغز شود.
بر اساس مطالعه ای که سال گذشته در نشریه سالمندی شناسی/The Journals of Gerontology انجام شد، نوشیدن آب چغندر پیش از تمرین های هوازی با تسریع در جریان روند خون در مغز و تنظیم جریان اکسیژن، عملکرد مغز را بهبود می دهد.
گروه محققان آمریکایی با اطلاع از این مطالعه تصمیم گرفتند تاثیر بتانین ماده موجود در این سبزیجات ریشه ای را بر شکل گیری یا جلوگیری از تشکیل خوشه های آمیلوئیدی در مغز بررسی کنند؛ زیرا خوشه ها مانع از ارتباط سلول های مغزی می شوند.
مطالعه آنها نشان داد انباشت و شکل گیری آمیلوئیدها به شکل خوشه معمولا بستگی به یون های فلزی به ویژه مس و روی در مغز دارد.
آنها همچنین دریافتند وقتی این خوشه ها شکل می گیرند، آمیلوئیدهای چندتایی موجب تسهیل التهاب مغز و اکسیداسیون نورون ها می شود که در نتیجه تخریب جبران ناپذیر سلول های مغزی را در پی دارد.
مینگ و گروه همکارانش این موضوع را بررسی کردند که آیا ترکیبی شیمیایی با بتانین مانع از روند تشکیل (آمیلوئیدها) و آسیب به مغز می شود یا خیر.
آنها برای این کار آزمایش هایی انجام دادند که فعالیت آمیلوئیدها را در بافت های مختلف زیر نظر می گرفت و مشاهده کردند آمیلوئیدها به تنهایی آسیب اکسیداتیو چندانی برای مغز در پی ندارند؛ اما وقتی با یون های مس در مغز ترکیب می شوند تخرب قابل توجه است.
این محققان آمریکایی در آزمایش های بعدی بتانین مشاهده کردند این دانه رنگی (بتانین) اکسیداسیون آمیلوئیدها را تا ۹۰ درصد کاهش می دهد.
یافته یادشده محققان را به این فرضیه رساند که ترکیبی با منشا مواد موجود در چغندر می تواند برای ساخت داروی مقابله با آلزایمر مفید باشد.
داده های دیگر نشان می دهد که بتانین؛ یعنی ترکیبی ناشی از عصاره چغندر به عنوان مانعی برای بعضی واکنش های شیمیایی مشخص در مغز عمل کند که در روند پیشرفت بیماری آلزایمر موثر هستند.
نتایج تحقیقات این تیم هفته جاری در شماره دویست و پنجاه و پنجم نشریه همایش ملی و نمایشگاه سالانه انجمن شیمی آمریکا منتشر شده است.