یکی از راهکارهای مناسب برای بهبود یادگیری دانشآموزان در سنین کودکی، ترکیب فضای آموزشی با گیاهان و درختان متنوع و بهطور کلی عواملو شرایط طبیعی است. چنین توصیهای ناشی از تاثیر طبیعت بر روحیه انسانها است.
در کشور فنلاند، مدرسهای راهاندازی شده است که علاوه بر داشتن گلخانههای متعدد شامل گیاهانی که میوههای آن قابل استفاده است، حتی در کلاسهای درس نیز درختانی بزرگ که تنه آن در کلاس است و سر آن از سقف بیرون رفته وجود دارد. یا در ژاپن کودکستان فوجی در فضایی بسیار بزرگ و با رویکردی مشابه محیطی دلپذیر برای آموزش کودکان بوجود آورده است.
پیامدهای مثبت این طرح موجب گسترش رویکرد ادغام طبیعت و آموزش در سایر کشورها نیز شده است. یکی دیگر از نمونههای جالب در این زمینه احداث مدارس در دل طبیعت و جنگل یا «مدرسه طبیعت» است. دانشآموزان تحت این شرایط میآموزند کاربرد و تاثیر آموزشهای مدرسه را در زندگی در طبیعت و محیط پیرامون با چشمان خود میبینند و در مییابند که چگونه میتوان از سازوکارهای حاکم در طبیعت برای زندگی بشری بهرهبرداری کرد.
در این مدارس، دانشآموزان میآموزند که همگی با هم برابرند و کسی بر دیگری برتری ندارد. هر کسی در عین برابر بودن با دیگران به لحاظ موقعیت اقتصادی و اجتماعی، دارای ویژگی منحصر به فرد خود و ارزشمندیهای خاص خود است؛ که در جریان فعالیتهای آنها در امور آموزشی در نظر گرفته شده در جنگل بروز پیدا میکند. ایده و منشاء اصلی شکلگیری این مدارس در کشورهای اسکاندیناوی شامل نروژ، سوئد، دانمارک و شمال فنلاند است. این رویکرد رفتهرفته در حال عزیمت به سایر نقاط دنیا نیز است. امروزه اکثر کودکستانهای این کشورها بهصورت مدرسه جنگلی اداره میشود تا دانشآموزان در فضایی مفره و نشاطآور به آموزش برنامههای در نظر گرفته شده برای خود میپردازند. همچنین از جمله کشورهای دیگر که در تلاش است تا این رویه را در سیستم آموزشی خود به اجرا درآورد میتوان به نیوزیلند اشاره کرد. مدرسه جنگلی یک رویکرد کودک محور است که در آن سعی میشود تا جای ممکن از استعداد، توانایی و قدرتِ خود کودک در شناسایی مسائل و پدیدهها و مهمتر از آن حل آنها استفاده میشود.
بهطور کلی دانشآموزان فضای بیرون از مدرسه برای تفریح و سرگمی خواه رفتن به سینما یا حتی پارک باشد به همراه هم سنوسالان خود دوست دارند و برای آن اشتیاق وصفناپذیری دارند. در مدرسه جنگل مطالب آموزشی در برنامههای تفریحی که در محیط جنگل طراحی شده و در سایه تعامل نزدیک بچهها با یکدیگر انجام میشود.. از آنجا که اجرای این طرح مربوط به بچههای رده سنی ۵ سال است بدون شک چنین رویهای خاطرهای خوش از یادگیری مطالب درسی در ذهن آنها به جای میگذارد و آنها را برای ورود به مقاطع درسی بالاتر مهیا میکند. مهارتهای اصلی در این سن یادگیری الفبا و توانایی انجام محاسبات ساده است. هر درس آموزشی با خاطرهای خوب در ذهن دانشآموزان حک شده و وارد حافظه بلندمدت آنها میشود.
هر روز درسی، شامل شناسایی و بررسی پدیدههای پیرامون و در محیط اطراف و بیان حقایق علمی در رابطه با آنان برای کودکان است. علاوه بر این دانشآموزان برخی مهارتهای فیزیکی نظیر بالا رفتن از درخت، ساختن خانه درختی، چگونگی ارزیابی ریسک در شرایط مختلف و.. را نیز میآموزند؛ همچین با انواع ابزارهای مختلف برای بکارگیری در انجام امور گوناگون آشنا میشوند. در این میان مربیان و بزرگسالان تنها بهعنوان یک کمککننده در مواقعی که دانشآموزان نتواند از پس کاری برآیند، وارد عمل میشوند و گاهی نیز به ارائه نظرات مثبت و راهکارهای مناسب برای انجام کارهای مختلف میپردازند. همچنین در طول روز هر کودک بهصورت انفرادی با یکی از بزرگسالان به خواندن کتاب میپردازند در میان بازی و در زمانهای استراحت برنامههای مربوط به نوشتن اجرا میشود حتی دانشآموزان به نوشتن شعر در رابطه با جنگل نیز میپردازند. در کل این سیستم آمیزهای از شوق کودکانه و آموزش درسی است که میتواند در آمادهسازی کودکان برای ورود به مقاطع بالاتر و مهمتر از آن گرایش آنها به سمت علمآموزی موثر باشد.
منبع:
https://hundred.org/en/innovations/forest-schools
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.