در حالی که در بسیاری از کشورها دسترسی به مراکز آموزشی و تحصیل رایگان یک امر عادی برای کودکان است و چالشهای اصلی در آن کشورها رقابت بر یافتن مراکز آموزشی با کیفیت بهتر است، در برخی مناطق فقیرنشین دنیا، وجود تنها یک مدرسه در منطقه نیز یک آرزو برای کودکان مشتاق به یادگیری است. در شمال شرقی بنگلادش یک منطقه خاص به لحاظ ژئوفیزیک وجود دارد که عمده نقاط آن بوسیله باتلاقهای مردابی پوشیده شده است. در این منطقه در فصل مرطوب، بارانهای شدید موسومی بهصورت مداوم شروع به باریدن میکند و همواره موجب جاری شدن سیل در این منطقه میشود. پیامد این پدیده این است که منطقه مذکور برای نیمی از سال به زیر آب فرو میرود. تحت این شرایط ساکنین جزیرههای کوچک در نقاط مختلف این منطقه، دور تا دور بوسیله آب محاصره شده و عملا از مناطق دیگر جدا میشوند. با توجه به اینکه چیزی نزدیک به نیمی از سال این وضعیت ادامه دارد. احداث یک مدرسه برای دانشآموزان و معلمان ساکن در این مناطق امری دشوار و تقریبا (به لحاظ مالی و ساختاری) نشدنی است. تحت این شرایط میتوان گفت شرایط جغرافیایی گونهای از نابراری اجتماعی و محرومیت اقتصادی را پدید خواهد آورد. دانشآموزانی که درزاین مناطق زندگی میکنند در فقدان دسترسی به آموزههای کاربردی در زندگی اجتماعی و اقتصادی، در بزرگسالی نیز بواسطه این فقر از بسیاری فرصتهای موجود در جامعه محروم خواهند شد.
دولت برای رفع این مشکل اقداماتی در نظر گرفت که به لحاظ اقتصادی و ساختاری قابل اجرا در این منطقه نبودند. برای مثال احداث یک مدرسه با هزینه زیاد در یکی از این نواحی نیازمند حضور سایر بچهها از نقاط دیگر است؛ که رفت وآمد بچهها در نیمی از سال بوسیله قایق خارج از توان مالی خانوادههای آنان است. علاوه بر این بررسیها نشان میدهد حتی در فصل خشک که بارندگی وجود ندارد از هر ۵ کودک در این منطقه تنها یک نفر دسترسی به سیستم حمل و نقل دارد. این عوامل موجب افزایش چشمگیر نرخ بیسوادی و ترک تحصیل در بین کودکان در این منطقه شده است، بهطوری که در سال ۲۰۱۲ نرخ سوادآموزی کودکان در این منطقه تنها ۴۱ درصد بوده است.
یک راهکار جالب برای حل این مشکل استفاده از کلاسهای درس سیار یا مدرسهای به فرم قایق برای حضور در مناطق محروم برای دانشآموزان است. نام این مدرسه در بنگلادش “بِرک” است . اگرچه این مدرسه اولین مدرسه به فرم قایق در دنیا نیست اما دارای ویژگیهایی خاص و منحصر به خود است. این مدرسه نمودی از تبدیل یک چالش به فرصت، در فرآیند توسعهای یک کشور است.
مدارس برک در حقیقت سفیرآزادی و آموزش کودکان در مردابی از فقر، تبعیض و گرایش به تبهکاری است. امکانات موجود در هر مدرسه برک یا مدرسه قایقی، برای ۳۰ دانشآموز در نظر گرفته شده است که حداقل نیمی از آن باید شامل دختران باشند. در هر قایق یک معلم زن وجود دارد که کاملا با ویژگیهای خاص آن منطقه آشنایی دارد. برای مثال معلمان هر منطقه باید خودشان از بومیان آن منطقه باشند، تا هم میزان تاثیر آنها بر دانشآموزان زیاد باشد؛ هم تعامل آنها با شاگردانشان در درون و بیرون مدرسه در سطح بالایی بوده و نهایتا آموزش موثرتری را برای دانشآموزان به ارمغان آورد.
نتایج بررسیها در این پروژه آموزشی نشان میدهد مدارس قایقی برک، توانستهاند فرم رسمی آموزش دانشآموزان در مراحل ابتدایی را بهجای ۵ سال به ۴ سال تغییر دهند و حتی سطح قبولی دانشآموزان این منطقه از میانگین کشور (بنگلادش) نیز بیشتر بوده است. نتیجه مهم و قابل ذکر دیگر توانایی این مدارس در بازجذب کودکانی است که مدرسه را برای همیشه ترک کرده بودند. این مدرسه سیار با سفیری از مردم همان منطقه، عاملی در تحریک انگیزه کودکان نسبت به سیستم آموزشی و از سرگیری علمآموزی شده است.
منبع:
https://hundred.org/en/innovations/brac-boat-sch
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.