محققان موفق به ساخت مولکول کوچکی شده اند که بدون آسیب رساندن به سلول های سالم، به طور مستقیم باعث بروز خودکشی در سلول های سرطانی می شود.

محققان کالج پزشکی ‘آلبرت انیشتین’ در برونکس در آمریکا در مجله Cancer Cell نحوه آزمایش این مولکول به نام (BAX Trigger Site Activator 1 (BTSA1 را بر سلول های لوسمی میلوئیدی حاد (AML) ( یکی از انواع سرطان خون) توضیح می دهند.
آنها متذکر شدند که BTSA1 به خوبی موجب یک نوع خودکشی سلولی به نام ‘آپوپتوز’ در خطوط سلولی AML و نمونه های بیمار می شود.
آپوپتوز یک روند ضروری است که در جریان آن بدن از دست سلول های ناخواسته و سلول هایی که عملکرد معیوب دارند، رها می شود.
برخی داروهای شیمی درمانی رویه آپوپتوز را بطور غیر مستقیم زمانی که به دی.ان.ای در سلول های سرطانی آسیب می زنند، فعال می کنند.
این مولکول جدید موقعیتی را در یک ‘پروتیین از بین بَرنده’ در سلول ها به نام BAX هدف قرار می دهد. پروتیین های BAX زمانی که فعال می شوند نیروگاه های سلولی یا میتوکندی را دور هم جمع می کنند و سوراخ هایی در غشاهای آنها ایجاد می کنند که بطرز موثری موجب کشتن این سلول ها می شود.
با این وجود در موارد بسیاری، سلول های سرطانی می توانند این اثر را از بین ببرند و زنده بمانند زیرا مقدار زیادی پروتیین های ‘ضد آپوپتوز’ می سازند که BAX و مولکول هایی که آن را فعال می سازد، مهار می کنند.
محققان از زمانی که موقعیت BAX را کشف کرده اند در جستجوی ترکیباتی هستند که این پروتیین از بین برنده را به روشی فعال سازد که بر توانایی سلول های سرطانی برای مقاومت در برابر آپوپتوز غلبه کنند.
آنها با استفاده از رایانه بیش از یک میلیون ترکیب کشف کردند که برخی از آنها بطور بالقوه می توانند به سایت BAX بچسبند. حاصل این تلاش حدود ۵۰۰ کاندیدای امیدوار کننده بود که بسیاری از آنها را محققان خود سنتز کرده بودند.
محققان در ارزیابی این کاندیدا متوجه شدند که BTSA1 قویترین فعال کننده BAX بود. این مولکول در زمان اضافه شدن به چند خط مختلف سلولی AML انسان، موجب آپوپتوز سریع و گسترده شد.
محققان در آزمایش BTSA1 در نمونه های خون بیماران مبتلا به AML متوجه شدند که این مولکول بدون آسیب زدن به سلول های سالم بنیادی تولید کننده خون موجب بروز آپوپتوز در سول های AML می شود.