اگر به اطراف خود بنگریم، متوجه می شویم که هر کس و هر چیز در حال انجام کاری است. خود ما نیز در همه حال به فعالیتی مشغولیم؛حتی در خلوت درباره امور مختلف فکر می کنیم فعالیت انسان ها با فعالیت موجودات دیگر تفاوت دارد. به فعالیتی که انسان انجام می دهد«کنش انسانی» می گویند.

کنش انسانی با اراده و آگاهی انسان انجام می شود.

یک نویسنده یا هنرمند با آگاهی و اراده می نویسد یا اثر هنری خلق می کند.

کنش درونی مانند ادراک و تفکر و کنش بیرونی مانندراه رفتن و نشستن.

کنش انسانی با فعالیت های طبیعی تفاو تهایی دارد. از این تفاو تها می توان به عنوان ویژگیهای کنش انسانی یاد کرد.

آگاهانه بودن کنش انسان به این معناست که فعالیت به آگاهی آدمی وابسته است؛ به گونه ای که هرگاه آن آگاهی از بین برود، کنش نیز ادامه نخواهد یافت؛ مانند سخن گفتن که یکی از کنشهای روزمره انسا نهاست. اگر ما آگاهی خود را نسبت به کلمات و معانی آنها از دست بدهیم، از گفتار باز میمانیم. از این رو بچه ها به علّت عدم آگاهی از کلمات، نمی توانند حرف بزنند.

کنش انسانی تنها با آگاهی انسان پدید نمی آید، انسان علاوه بر آگاهی، باید انجام فعالیتی را اراده و انتخاب کند. کارهایی که بدون اراده از انسان سر می زند، کنش انسانی خوانده نمی شوند. ممکن است فردی به صحیح بودن کاری آگاه باشد ولی تصمیم به انجام آن نگیرد یا برعکس به غلط بودن کاری آگاه باشد ولی تصمیم بگیرد آن را انجام دهد.

هر فعالیت انسان با قصد و هدف خاصی انجام می شود؛ هرچند این فعالیت ها در برخی موارد به مقصود نمیرسد. فردی که به رودخانه ای قدم می گذارد قصدماهی گیری دارد یا می خواهد سردی و گرمی آب را متوجه شود یا می خواهد از رودخانه عبور کند و…

کنش انسانی با توجه به آگاهی ای که براساس آن شکل می گیرد و هدفی که دنبال می کند، دارای معنای خاصی است؛ به همین دلیل، کنشهای انسانی را بدون توجه به معنای آن ها نمیتوانیم بشناسیم؛ برای نمونه سخن گفتن فقط صداهایی نیست که با اراده وآگاهی از دهان خارج می شوند، بلکه مجموعه معناهایی است که به وسیله صداها به دیگری منتقل می شود. همچنین اگر یکی از دانش آموزان در کلاس درس، دست خود را بالا بیاورد به معنای اجازه خواستن از معلم است.

کنش انسانی در موقعیتهای مختلف تفاوت دارد. برای مثال، کنش یک فرد در دوران کودکی با کنش او در دوران بزرگسالی فرق دارد؛ یا چگونگی برخورد آدمی با آشنایان، با برخورد او با افراد نا آشنا تفاوت می کند.

پیامدهای ارادی؛ این نوع پیامدها به اراده افراد انسانی یعنی خود کنشگر یا افراد دیگر وابسته است.

پیامدهای طبیعی یا غیرارادی؛ این نوع پیامدها به اراده فرد انسانی وابستگی ندارد.

دانش آموزی کتاب درسی خود را به درستی مطالعه می کند، اوّل این که مطالب درس را به خوبی یاد می گیرد؛ دوم به پرسش های آزمون پاسخ می دهد. معلم نیز متناسب با تلاش او نمره قبولی می دهد و او به کلاس بالاتر راه پیدا می کند.

یاد گرفتن درس ها، پیامد طبیعی و غیر ارادی فعالیت اوست. امّا پاسخ دادن به پرسش های امتحانی و دادن نمره خوب توسط معلم، پیامد ارادی کنش اوست که اولی به اراده خود او و دومی به اراده معلم وابسته است.

پیامدهای طبیعی و غیر ارادی کنش انسانی قطعی است؛ یعنی حتماً انجام می شود، ولی پیامدهایی که به اراده انسان ها وابسته است احتمالی است؛ یعنی ممکن است انجام بشود یا انجام نشود. در بسیاری از موارد، آدمیان کنش های خود را با توجه به پیامدهای ارادی و غیر ارادی آن انجام می دهند.