هر معلمی روزهای بزرگی در کار خود داشته ‌است. دراین روزها، دانش‌آموزان درس‌های خود را یاد می‌گیرند و دانش‌آموزان برای یادگیری انگیزه‌ی زیادی دارند. به آخرین روز بزرگ کاری خود فکر‌کنید. در آن روز محیط کلاس شما چگونه بود؟ کلاس‌های درس با چنین جو مثبتی زمان بیشتری را در اختیار معلمان قرار ‌می‌دهد تا به آموزش دانش‌آموزان بپردازند. زمان کاری معلمان برای آن‌که بتوانند تدریس خود را به بهترین صورت انجام دهند، نباید صرف آرام‌کردن جو کلاس شود. کیفیت تدریس معلمان تنها به توانایی‌های معلمان در تدریس مربوط نمی‌شود، بلکه به احساس آن‌ها نسبت به شغلشان نیز مربوط می‌شود.

کلاس درس با جو مناسب برای تدریس ریاضیات چه تاثیری بر دانش‌آموزان دارد؟

کلاسی با جو مثبت، مدیریت خوب و روابط مستحکم بین دانش‌آموزان و معلم، پیش‌نیاز کلاس آموزشی باکیفیت بالا است. علاوه ‌بر این، جو منضبط کلاس درس به توانایی در تدریس مربوط می‌شود. نتایج بدست‌ آمده از آزمون و نظرسنجی “پیزا[۱]” نمایان‌ می‌سازد که رابطه‌ی مستقیمی بین رفتار دانش‌آموزان در کلاس و آشنایی کلی آن‌ها با ریاضیات وجود دارد.

این یافته‌ها نتایج جالب دیگری را نشان می‌دهد که بر طبق ‌آن، آشنایی و دسترسی دانش‌آموزان به مطالب ریاضی نه‌تنها بر عملکرد آن‌ها در مدرسه تاثیر مستقیم دارد، بلکه بر موقعیت اجتماعی و اقتصادی آنان در مراحل بعدی زندگی نیز موثر است.

در ریاضیات، رابطه مستقیمی بین تدریس معلم و روابط بین او و دانش‌آموزانش وجود دارد. طبق نظرسنجی پیزا، دانش‌آموزان بیان داشته‌اند که در صورتی ‌که جو کلاس مناسب باشد، معلمان تمایل بیشتری دارند از تمام الگوهای آموزشی استفاده‌ کنند و دانش‌آموزان با معلمین خود رابطه‌ی خوبی برقرار می‌کنند. سایر یافته‌های پیزا نشان‌ می‌دهد که درصورت وجود جو و فضای مناسب، عملکرد دانش‌آموزان نیز بهتر خواهد شد. دانش‌آموزان به‌تنهایی از مدیریت مثبت کلاس بهره‌مند نمی‌شوند، بلکه خود معلمان نیز به طریقی از این جو مثبت منتفع می‌گردند. یک نظرسنجی درسال ۲۰۱۳ از معلمان درباره‌ی جو کلاس‌هایشان و همچنین روابط بین آن‌ها و دانش‌آموزانشان به‌عمل‌آمد. پاسخ‌های آنان نشان‌ از روابط مهم بین کیفیت محیط یادگیری و رضایت شغلی معلمان و همچنین اعتماد آن‌ها به توانایی‌هایشان به‌عنوان معلم می‌داد. برطبق این نظرسنجی، درتمام کشور‌ها، زمانی‌که درصد دانش‌آموزان با رفتار مختل‌کننده درکلاس بالا است، رضایت شغلی معلمان پایین است. به‌علاوه رابطه‌ی معکوسی بین تعداد این چنین دانش آموزانی و حس ‌اعتماد به توانایی‌های معلمان وجود دارد. هرچقدر کلاس‌های درس چالش ‌برانگیز باشد، معلمان نگرش منفی‌تری نسبت‌به شغل خود و مدرسه دارند. درمقابل، داشتن روابط قوی و مثبت بین معلمان و دانش‌آموزان باعث ایجاد حس رضایت شغلی در معلمان می‌شود.

چند توصیه به معلمان

تمرکز انرژی و زمان خود را صرف ایجاد محیطی مثبت در کلاس درس کنید؛ اگر در کلاس درس مدیریت و نظم از اهمیت خاصی برای شما برخوردار‌است، سعی کنید با صحبت و مشاوره از سایر معلمان، راهبرد‌های مدیریت کلاسی آن‌ها را فراگیرید.

زمان خود را برای ساختن رابطه‌ای قوی با دانش‌آموزان خود سرمایه‌گذاری کنید؛ این توصیه مناسب معلمانی است ‌که در روز با بیش ‌از ۱۵۰ دانش‌آموز در ارتباط هستند و باعث می‌شود هم یادگیری دانش‌آموزان و هم کیفیت آموزش معلمان بهبود یابد.

به اختصار می‌توان گفت وجود جو مناسب در کلاس درس هم به بهبود عملکرد دانش‌آموزان کمک می‌کند و هم کیفیت تدریس معلمان را ارتقا می‌بخشد. بنابراین معلمان با ایجاد جوی مناسب در کلاس درس و رابطه‌ای قوی با دانش‌آموزانشان می‌توانند به اهداف آموزشی خود دست یابند.

منبع: گزارش Ten Questions for Mathematics Teachers… and How PISA Can Help Answer Them (OECD)

مترجم: امیر شاملویی

[۱] PISA